لیبرالیسم
لیبرالیسم به عنوان یکی از مکاتب و ایدئولوژی های مهم غرب است که مبتنی بر
ویژگی ها، اصول و مقدمات فکری است که یکی از آنها اومانیسم و انسان محوری
است. در ادامه به صورت مختصر توضیحاتی پیرامون این دو اصطلاح ارائه می شود:
واژه
Liberal در لغت به معناى مختلف به کار رفته است: آزاد مرد در مقابل برده،
روشنفکر، سخاوتمند، لاابالى، بىبند و بار و... اما در اصطلاح به یک گونه
طرز تفکر در زمینههاى سیاسى، اقتصادى، فرهنگى و دینىگفته مىشود که تکیه
اصلى آن بر آزادى هر چه بیشتر و توجه به حقوق طبیعى افراد است. این مکتب که
اولین بار به عنوان یک حزب سیاسى در سال 1850 م در انگلیس مطرح گردید
داراى اصول و ویژگىهایى است از قبیل:
1- فردگرایى: فرد و حقوق او بر
همه چیز مقدم است. اگر دولت هم تشکیل شده است باید در خدمت خواستههاى
افراد جامعه باشد و نفع جامعه، موهوم است.
2- ارزش مطلق آزادى: تنها حد
آزادى در نظر لیبرالها، آزادى افراد دیگر است. دیگر هیچ مقولهاى از قبیل
عدالت اجتماعى و اقتصادى، حفظ بنیان خانواده، اخلاق و... نمىتواند آن را
محدود کند. همه باید قربانى این آزادى مطلق شوند.
3- انسان محورى و
امانیسم: با توجه به نگرش مادى این اندیشه به عالم، آنچه اصل است، انسان
است. به همین دلیل در وضع قوانین و ارائه خطوط اصلى سیاست و اقتصاد و
فرهنگ، آنچه مهم و اصل است دیدگاه انسان و اراده اوست. برخلاف ادیان الهى و
توحیدى که خدامحور هستند و مقنن اصلى را خداوند مىدانند.
براى آگاهى بیشتر ر.ک:
1- پرسشها و پاسخها، آیتالله مصباح یزدى، ج 4
2- فرهنگ واژه ها، عبدالرسول بیات و جمعی از نویسندگان، مؤسسه اندیشه و فرهنگی دینی
3- فرهنگ سیاسى، دکتر بهروز شکیبا
4- لیبرالیسم غرب، آنتونی آرپلاستر، ترجمه عباس مخبر، نشر مرکز
5. درآمدی بر ایدئولوژی های سیاسی، اندرو هی وود، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی